Różnorodne ograniczenia w życiu codziennym, niepewność co do najbliższej przyszłości, choroby, brak pieniędzy czy problemy w pracy sprzyjają stresującym sytuacjom. Często ludzie mają własne sposoby radzenia sobie ze stresem, jednak nie zawsze one sprawdzają się w każdym przypadku. Jak poradzić sobie ze stresem?
Czym jest stres?
Na co dzień wiele osób żyje w stresie. Z ewolucyjnego punktu widzenia stres ma adaptacyjne funkcje, działa jako system alarmowy w przypadku zagrożeń dla organizmu, a także jako system, który napędza organizm do zwiększonej wydajności. Krótkotrwały stres, na przykład podczas egzaminu, może pomóc zmaksymalizować koncentrację. Z reguły to codzienne sytuacje, takie jak zbyt dużo pracy doprowadzają wiele osób do granic możliwości. Rzadziej stres jest spowodowany krytycznymi wydarzeniami życiowymi, takimi jak utrata pracy lub śmierć członka rodziny. Są to trudne do opanowania sytuacje, które znacząco zmieniają sytuację życiową i powodują duży stres dla psychiki i ciała. W konsekwencji może doprowadzić to nawet do depresji.
Reakcja na stres
Jeśli ktoś jest zestresowany, to nadnercza bardzo szybko wydzielają adrenalinę i noradrenalinę. Hormony te zwiększają bicie serca i ciśnienie krwi, a także napięcie mięśni. Nieco wolniej, nadnercza wydzielają hormon stresu kortyzol. Kortyzol stymuluje metabolizm, działa przeciwzapalnie i zapewnia wyższy poziom cukru we krwi. Te fizyczne reakcje dostarczają organizmowi więcej tlenu i energii, aby móc szybko działać. Jednak w przypadku powtarzających się lub dłużej utrzymujących czynników stresogennych podwyższony poziom kortyzolu może mieć negatywne skutki.
Chroniczny stres
Przewlekły stres występuje wtedy, gdy reakcja na stres nie prowadzi do radzenia sobie z problemem. Może się tak zdarzyć, gdy stale człowiek spieszy się z terminu na termin lub gdy w domu narastają konflikty rodzinne. Przewlekły stres może wpływać na zachowanie i życie społeczne. Na przykład człowiek staje się bardziej rozdrażniony lub wycofuje się społecznie. Przewlekły stres może mieć również konsekwencje zdrowotne. Układ odpornościowy się osłabia, mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca lub pojawia się zwiększone ryzyko chorób neurologicznych. Zaburzenia psychiczne lub stany, takie jak depresja lub wypalenie zawodowe, również sprzyjają ciągłemu stresowi.
Dlatego tak ważne jest odpowiednie radzenie sobie ze stresem, aby nie dopuścić do powstania chronicznego stresu.
Jak poradzić sobie ze stresem?
Stres można opanować na różne sposoby. Dobrym sposobem jest unikanie po prostu sytuacji, które wywołują taki stan. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Co zatem zrobić, gdy takie zdarzenie ma miejsce? Przede wszystkim należy wziąć kilka głębokich oddechów. Jeśli jest taka możliwość, to najlepiej na chwilę usiąść i pomyśleć o czymś przyjemnym. Bardzo ważne jest rozwiązanie problemu, ale dopiero po uspokojeniu emocji. Dobrym sposobem na stres jest medytacja. Warto przynajmniej raz w tygodniu znaleźć czas dla siebie i spędzić kilka chwil w spokoju i ciszy.
